به گزارش خبرنگار مهر، چاپ دوم کتاب «پرده‌نشینان عهد ناصری» (نگاهی به حیات اجتماعی زنان در عهد قاجار) نوشته پریسا کدیور به تازگی توسط نشر گل‌آذین منتشر و راهی بازار نشر شده است.
کتاب مورد نظر سال گذشته منتشر شد و حالا نسخه‌های چاپ دومش راهی بازار نشر شده‌اند.
نویسنده این کتاب معتقد است تصویر زن ایرانی در تاریخ این سرزمین چنان مبهم و تار است که گویی زنان بیرون تاریخ و زمان ایستاده بوده‌اند. به اعتقاد این پژوهشگر بین تاریخ‌نگاری‌ها و روایت‌های مردانه، جفاهای زیادی به زنان پرده‌نشین شده است. او در کتاب پیش رو تلاش کرده با رویکرد تاریخ‌نگاری اجتماعی و نگارش تاریخ از پایین، جنبه‌های مختلف زندگی زنان عهد قاجار را روایت و بررسی کرده است. به این ترتیب، تحولات زندگی زنان مختلف ایرانی آن عصر در شهرها، روستا و ایل‌ها در بازه زمانی ۱۳۷ ساله حکومت قاجارها تشریح و تفسیر شده‌اند.
کدیور در کتاب «پرده‌نشینان عهد ناصری» به پوشاک، مد لباس‌های زنانه، تحرکات اجتماعی، سیاسی و آموزشی زنان ایران پرداخته است. ایران اگرچه در ابتدای سلسله قاجار وارد قرن پرشتاب و متمایز نوزدهم شد، اما تنها از اواخر این سده بود که آرام‌آرام تحت تاثیر دنیای مدرن و همچنین دستاوردهای انقلاب صنعتی قرار گرفت. با این وجود، ایران با گاو و خیش آهن وارد قرن بیستم شد و با تاخیری بسیار، از اواخر عهد ناصری دستخوش تغییر و تحولات ناشی از ورود تجدد و مدرنیته شد. ایران در عهد قاجار، با بازکردن درهای خود به روی غرب در آستانه تجدد قرار گرفت.
کتاب پیش رو، ۶ فصل یا گفتار دارد که به ترتیب عبارت‌اند از: «به قدرت رسیدن ایل قاجار»، «موقعیت اجتماعی زنان در عهد قاجار»، «پوشاک زنان در عهد قاجار»، «زنان و تحرکات سیاسی، مذهبی عهد قاجار»، «وضعیت آموزش دختران در عهد قاجار» و «زنان نامدار عهد قاجار».
در این فصل‌ها مسائلی چون پوشش زنان شهری، پوشش زنان دربار قاجار، پوشش بیرونی زنان شهری، پوشش زنان روستایی و ایلاتی، فرقه بابیه، زنان و جنبش مشروطه‌خواهی، زنان و فرقه بابیه، ماجرای کشف حجاب در بَدَشت، آسیه خانم مادر فتحعلی شاه، شمس کسمایی نخستین زن شاعر نوگرا، موسس انجمن و نشریه نسوان وطن‌خواه ایران، گوهر آغا جوانشیر از بزرگترین زنان واقف عهد قاجار، سکینه سلطان و قارالدوله، فروغ‌الدوله نایب حکومت کرمان و ... مطرح شده‌اند.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
اگرچه اغلب محققان فتنه بابیه را تحرکی مذهبی می‌انگارند که محتوای ایدئولوژیکی‌اش بسیاری از انگاره‌های اسلام شیعی را به چالش می‌کشید، اما جان فوران شورش‌های بابیه را نمونه‌هایی از نوع‌گذاریِ جنبش اجتماعی در ایرانِ عصر قاجار قلمداد می‌کند. البته آموزه‌های اقتصادی و اجتماعی باب و جانشینانش این ادعا را چندان بی‌ربط نمی‌نماید؛ باب در پی آن بود که ولایات آذربایجان، مازندران، فارس و خراسان را منحصرا محل زندگی پیروانش نماید و قوانین و آموزه‌های «کتاب مقدس» او (البیان) در این ولایات جاری شود. «او خواهان قانونی شدن بهره وام و معیار پولی واحد در سرزمین بابیه» بود. «باب مصادره اموال افراد بی‌اعتقاد را مجاز می‌شمرد.» و بر این عقیده بود که «صاحبان این اموال تنها بعد از گرویدن به آیین [او] می‌توانند آن را صاحب شوند.»
آیین باب در مورد زنان نیز آموزه‌هایی داشت که بسیار جنجالی شد. شاید بتوان گفت که مسلک بابیه تنها تحرک اجتماعی - مذهبی بود که آموزه‌ها و مواضع ویژه‌ای درباره «زنان» داشت. برای نمونه، باب که حج خانه خدا را در مکه باطل و فسخ کرده و به جای آن، حج خانه محل ولادت خود در شیراز را برای مستطیعان واجب نموده بود، زنان را از حج آن خانه معاف کرد، مگر زن‌های ساکن شیراز را که آنها را هم دستور داده بود که در شب طواف به جا آورند.
چاپ دوم این کتاب با ۲۷۲ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۳۰ هزار تومان عرضه شده است.
نظر شما